Son güncelleme on Ağustos 4, 2023 by Av. Mahmut Enes Germe
Haksız Fiil nedir?
Haksız fiil, hukuk kurallarına uymadan birinin başkasının malını ya da kişisel durumunu zarara uğratan davranışı ifade eder. Yani, bir kişi hukuka aykırı bir şekilde zarar verirse, bu haksız fiil olarak adlandırılır.
Bu zarar maddi ya da duygusal olabilir, ancak hukuka aykırı davranış olmadan haksız fiilden bahsedemeyiz.
Haksız fiil nedeniyle tazminat davası hakkında birçok bilgiye bu yazıdan ulaşabilirsiniz.
Haksız Fiilin Unsurları
- Hukuka aykırılık,
- Kusur,
- Zarar ve nedensellik ilişkisini içerir.
Haksız Fiil Sorumluluğu Unsurları
Haksız fiil sorumluluğu, zarar görenin uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlü olan kişinin belirlenmesini ifade eder. Bu unsurlar; hukuka aykırı eylem, kusur, zarar, nedensellik ve yasal ilişkiyi içerir.
Haksız Fiilden Kaynaklanan Tazminat Davası Nedir?
Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davası, bir kişinin veya kuruluşun hukuka aykırı davranışı sonucu başka bir kişinin maddi veya manevi zarar görmesi durumunda, zarar gören kişinin zararını karşı tarafa tazmin ettirmek için açtığı hukuki bir davadır.
Bu davanın amacı, haksız fiilin yarattığı zararın telafisidir, zarar gören tarafın mağduriyetinin giderilmesini sağlar.
Haksız Fiil Nedeniyle Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Manevi tazminat davası, duygusal yaraların ve zihinsel sıkıntıların hafifletilmesini amaçlayan bir hukuki süreçtir.
Örneğin, bir kişinin haksız yere iftiraya maruz kalması sonucu toplum içindeki itibarı zarar görebilir. Bu durum, kişinin içsel olarak yaşadığı rahatsızlıklarla birlikte düşünüldüğünde manevi tazminat davasını doğurabilir. Ayrıca, aile içinde meydana gelen üzücü olaylar da bu tür davaların temelini oluşturabilir.
| Durum | Örnek |
| İtibar Kaybı ve Hakaret | Haksız yere iftiraya uğrayan kişi veya kuruluşlar |
| Ruhsal Sıkıntılar ve Travma | Bir kazada yaralanan veya kayıp yaşayan kişiler |
| Aile İlişkilerinden Kaynaklanan Duygusal Zarar | Boşanma veya ayrılık sonucu duyulan manevi sıkıntılar |
➡️ Maddi Manevi tazminat davaları makalemiz için tıklayın.
Haksız Fiil Nedeniyle Maddi Tazminat Davası
Maddi tazminat, bir kişinin maddi zararlarını gidermek amacıyla kullanılan bir hukuki araçtır.
Maddi zararlar, kişinin isteği dışında malvarlığında meydana gelen kayıpları ifade eder. Dolayısıyla, bir haksız fiil sonucunda kişinin malvarlığında bir azalma oluşmuşsa, haksız fiilden kaynaklı maddi tazminat talebi ortaya çıkar. Bu tür davaların mahkemede değerlendirilirken, tazminat miktarı zararın büyüklüğü, kimin ne kadar kusurlu olduğu, mağdurun rızası gibi faktörlere göre belirlenir.
Eğer zarar gören tam yetişkin ise, bireysel olarak veya yasal temsilcisinin onayı olmadan tazminat davası açabilir. Ancak sınırlı ehliyetli ise yasal temsilcisiyle, tamamen ehliyetsiz ise yasal temsilcisi adına dava açabilir. Eğer haksız fiil sonucunda bir kişi hayatını kaybetmiş ise, mirasçılar da haksız fiilden kaynaklı maddi zararları gidermek için tazminat davası açabilirler.
Tazminatın ödenme şekli, ya toplu bir ödeme olarak ya da belirli dönemlere bölünmüş şekilde, mahkeme tarafından belirlenir. Yani, haksız fiil tazminat davası, kişinin maddi kayıplarını gidermek ve mağduriyetini telafi etmek için başvurulan bir hukuki yol olarak karşımıza çıkar.
Haksız Fiil Davası Örnekleri
Haksız fiil nedeniyle tazminat davası açılabilecek örnekler aşağıdaki gibidir.
| Haksız Fiil Davası Örnekleri | Açıklamalar |
| Trafik Kazası | Bir sürücünün trafik kurallarına uymaması sonucu meydana gelen maddi ve fiziksel zararlar. |
| İş Kazası | Bir işverenin güvenlik önlemlerini almadığı ve çalışanın yaralandığı veya öldüğü durumlar. |
| İftira | Kişinin yanlış veya yanıltıcı bilgilerle başkasının itibarını zedeleme eylemi. |
| Ürün Arızası | Bir ürünün tasarım veya üretim hatası sonucu kullanıcının zarar gördüğü durumlar. |
| Sözleşme İhlali | Taraflardan birinin anlaşmada belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu doğan zararlar. |
Haksız Fiil Nedeniyle Oluşan Maddi Tazminatın Hesaplanması
Haksız fiil nedeniyle maddi tazminat hesaplaması, meydana gelen zararın türüne, büyüklüğüne, tedavi masraflarına, gelir kaybına ve mal hasarına göre şekillenir. Gelecekteki zararlar ve kusur oranları da etkili olabilir.
Mahkeme veya uzman görüşleri, tazminat miktarını belirlemede kullanılabilir.
Haksız Fiil Nedeniyle Tazminat Davasının Hukuki Dayanağı
| Kanun Adı | Hukuki Dayanak | İlgili Kanun Maddeleri |
| Türk Borçlar Kanunu (TBK) | Haksız fiil ve tazminat talepleri. | TBK Madde 49-72 |
| Türk Medeni Kanunu (TMK) | Manevi tazminat davalarının düzenlenmesi. | TMK Madde 174-187 |
| Türk Ceza Kanunu (TCK) | Haksız fiil sonucu işlenen suçların yaptırımları. | TCK İlgili Hükümler |
Bu tablo, haksız fiil nedeniyle tazminat davalarının hukuki dayanağını, ilgili kanun maddeleriyle birlikte basit ve sade bir şekilde özetlemektedir.
Haksız Fiil Tazminatı İndirim Nedenleri
Haksız fiil tazminatında mahkemelerin sunduğu bazı indirim gerekçeleri aşağıdaki gibidir.
| İndirim Nedeni | Açıklamalar |
| Zarar verenin Kusurunun Hafifliği veya Ek Kusuru | Zarar verenin kusur düzeyi ve zarar görenin kısmi kusuru, tazminat miktarının düşmesine neden olabilir. |
| Zarar Görenin Zarara Rızası | Eğer zarar gören zararı bilerek ve isteyerek kabul etmişse, tazminat talebi zayıflayabilir. |
| Zarar Görenin Müterafik Kusuru | Diğer tarafın da kusurlu olduğu durumlarda, tazminat miktarı azaltılabilir. |
| Tazminat Nedeniyle Zarar Görenin Mali Durumunun Kötüleşmesi | Tazminat talebinin zarar görenin mali durumunu daha da zorlaştırması durumunda, tazminat miktarı düşebilir. |
| Olayın Özelliklerinden Kaynaklanan Nedenler | Haksız fiilin niteliği ve olayın özellikleri, tazminat miktarını etkileyebilir. |
| Umulmayan Olaylar | Haksız fiil sonucu meydana gelen zarar, önceden öngörülemeyen veya umulmayan bir şekilde gerçekleşmişse, tazminat miktarını etkileyebilir. |
| Zarar Görenin Bünyevi İstidadı | Zarar görenin kişisel özellikleri ve dayanıklılığı, zararın etkisini ve dolayısıyla tazminat miktarını etkileyebilir. |
| Zayıf İlliyet Bağı | Hakim gücün kötüye kullanılması durumu, tazminat miktarını etkileyebilir. |
Bu tablo, haksız fiil nedeniyle maddi tazminat davasında tazminat miktarının belirlenmesinde dikkate alınan indirim nedenlerini özetler.
Haksız Fiil Nedeniyle Tazminat Zamanaşımı
Haksız fiil tazminatı için zamanaşımı süresi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren iki yıl, en geç ise haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıldır.
Haksız Fiil Nedeniyle Manevi Tazminat Davası Kime Karşı Açılabilir?
Manevi tazminat davası, bir kişinin manevi zarar görmesi sonucu açılabilir.
Bu dava, haksız fiil işleyen kişi veya kuruluşlara karşı açılabilir.
Örneğin, iftira atan, itibarı zedelenen veya duygusal acı çeken kişiler, haksız fiili gerçekleştiren taraf veya taraflara karşı manevi tazminat davası açabilir.
Haksız Fiil Nedeniyle Tazminat Davası Dilekçe Örneği
Haksız fiil nedeniyle tazminat davası dilekçe örneğine buradan erişerek düzenleyebilirsiniz.
Haksız Fiil Nedeniyle Tazminat Davası Avukatı
Haksız fiil tazminat davaları karmaşık olabilir.
Uzman bir avukatın deneyimi ve bilgisi bu süreçte kritik önem taşır.
PA Hukuk ve Danışmanlık uzman avukatları, detaylara hakimiyet ve etkili stratejileriyle öne çıkar.
Müvekkillerin haklarını savunurken profesyonelce hareket eder.
⚖️ PA Hukuk ve Danışmanlık olarak, haksız fiil tazminat davalarında uzmanlığımızı sunuyoruz. Doğru avukat seçimi, başarılı sonuçlar elde etmek için önemlidir.
📌 Ayrıca Ecrimisil Haksız İşgal Tazminatı ile ilgili yazımıza da göz atabilirsiniz.